Żródło: Ministerstwo Zdrowia
Tekst: PDF
1
KARTA PRAW PACJENTA
CZĘŚĆ OGÓLNA
Dotyczy pacjentów: korzystających ze świadczeń zdrowotnych w ramach ubezpieczenia
zdrowotnego, korzystających z prywatnego sektora usług medycznych oraz innych niż
ubezpieczeni.
PRAWA PACJENTA
- Prawo do ochrony zdrowia (art. 68 ust. 1 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.
U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.)). - Prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom wiedzy medycznej,
opartej na dostępnych metodach i środkach zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób,
wykonywanych przez lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarki, położne, diagnostów
laboratoryjnych z należytą starannością i zgodnie z zasadami etyki zawodowej, a w sytuacji
ograniczonych możliwości udzielenia odpowiednich świadczeń – do korzystania z rzetelnej,
opartej na kryteriach medycznych jawnej procedury ustalającej kolejność dostępu do
świadczeń (art. 19 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r.
Nr 14, poz. 89) zwanej dalej „ustawą o zakładach opieki zdrowotnej”; art. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o
zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2005 r. Nr 226, poz. 1943, z późn. zm.) zwanej dalej „ustawą o
zawodach lekarza i lekarza dentysty”; art. 18 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.
U. z 2001 r. Nr 57, poz. 602, z późn. zm.), zwanej dalej: „ustawą o zawodach pielęgniarki i położnej”; art. 21
ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej (Dz. U. z 2004 r. Nr 144, poz. 1529, z późn. zm.)
zwanej dalej „ustawą o diagnostyce laboratoryjnej”). - Prawo do natychmiastowej pomocy medycznej w zakładach opieki zdrowotnej, ze względu
na zagrożenie zdrowia lub życia pacjenta (art. 7 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej).
2 - Prawo do intymności i poszanowania godności osobistej w czasie udzielania świadczeń
zdrowotnych (art. 19 ust. 1 pkt 4 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej; art. 36 ust. 1 ustawy
o zawodach lekarza i lekarza dentysty). - Prawo do umierania w spokoju i godności (art. 19 ust. 1 pkt 5 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej).
- Prawo (pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego) do uzyskania przystępnej informacji
od lekarza o: swoim stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych
metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich
zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia, rokowaniu. Lekarz może być zwolniony z
tego obowiązku wyłącznie na żądanie pacjenta. Lekarz może udzielać powyższych
informacji, innym osobom tylko za zgodą pacjenta (art. 31 ust. 1 – 3 ustawy o zawodach lekarza i
lekarza dentysty; art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej). - Prawo do wyrażania zgody na przeprowadzenie badania lub udzielenia innych świadczeń
zdrowotnych, po uzyskania od lekarza odpowiedniej informacji. Jeżeli obowiązujące
przepisy prawa nie stanowią inaczej, zgoda pacjenta może być wyrażona ustnie albo nawet
poprzez takie jego zachowanie, które w sposób niebudzący wątpliwości wskazuje na wolę
poddania się proponowanym przez lekarza czynnościom medycznym (art. 32 ust. 1 i ust. 7
ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty; art. 19 ust. 1 pkt 3 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej). - Prawo do wyrażenia w formie pisemnej zgody na zabieg operacyjny albo na zastosowanie
metody leczenia lub diagnostyki stwarzającej podwyższone ryzyko dla pacjenta (art. 34 ust. 1
ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty). - Prawo do wyrażenia w formie pisemnej zgody (a w przypadku niemożności wyrażenia zgody
w powyższej formie, za równoważne uważa się wyrażenie zgody ustnie złożonej w
obecności dwóch świadków) na uczestnictwo w eksperymencie medycznym po uprzednim
uzyskaniu informacji: o celach, sposobach i warunkach przeprowadzenia przedmiotowego
eksperymentu, spodziewanych korzyściach leczniczych lub poznawczych, ryzyku oraz o
możliwości odstąpienia od udziału w eksperymencie, w każdym jego stadium. W przypadku
gdyby natychmiastowe przerwanie eksperymentu mogło spowodować niebezpieczeństwo
dla życia lub zdrowia jego uczestnika, lekarz obowiązany jest go o tym poinformować (art.
24, art. 25 ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty).
3 - Prawo do wyrażenia dobrowolnie świadomej zgody w formie pisemnej na uczestnictwo w
badaniu klinicznym (a w przypadku niemożności wyrażenia zgody w powyższej formie, za
równoważne uważa się wyrażenie zgody ustnie złożonej w obecności, co najmniej dwóch
świadków), po wcześniejszym przekazaniu informacji dotyczących istoty, znaczenia,
skutków i ryzyka związanego z badaniem klinicznym. Uczestnik badania klinicznego może w
każdej chwili bez szkody dla siebie wycofać się z badania klinicznego (art. 37 b ust. 2 pkt 2, art.
37 f ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 533, z późn. zm.)
zwanej dalej „prawem farmaceutycznym”). - Prawo do wyrażenia sprzeciwu na pobranie po śmierci komórek, tkanek i narządów oraz
cofnięcia tego sprzeciwu w każdym czasie (art. 5 i art. 6 ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu,
przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz. U. Nr 169, poz. 1411) zwanej dalej „ustawą
o transplantacji”). - Prawo do pomieszczenia i wyżywienia odpowiednich do stanu zdrowia pacjenta w
zakładach opieki zdrowotnej przeznaczonych dla osób wymagających całodobowych lub
całodziennych świadczeń zdrowotnych (art. 20 ust. 1 pkt 3 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej). - Prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej sprawowanej przez osobę bliską lub inną osobę
wskazaną przez pacjenta w zakładach opieki zdrowotnej (art. 19 ust. 3 pkt 1 ustawy o zakładach
opieki zdrowotnej). - Prawo do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z osobami z
zewnątrz w zakładach opieki zdrowotnej. Jednakże kontakt osobisty może zostać
ograniczony w przypadku zagrożenia epidemicznego lub ze względu na warunki
przebywania innych osób chorych w szpitalu. Kierownik zakładu opieki zdrowotnej lub
upoważniony lekarz może ograniczyć prawo do kontaktu osobistego z osobami z zewnątrz,
w tym do sprawowania opieki pielęgnacyjnej przez osobę bliską lub inną osobę wskazaną
przez pacjenta (art. 19 ust. 3 pkt 2 i art. 19 ust. 5 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej). - Prawo do opieki duszpasterskiej w zakładach opieki zdrowotnej (art. 19 ust. 3 pkt 3 ustawy o
zakładach opieki zdrowotnej).
4 - Prawo do wskazania osoby lub instytucji, którą zakład opieki zdrowotnej obowiązany jest
niezwłocznie powiadomić w razie pogorszenia się stanu zdrowia pacjenta powodującego
zagrożenie życia lub w razie śmierci pacjenta (art. 20 ust. 2 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej). - Prawo do wypisania ze szpitala, gdy stan zdrowia pacjenta nie wymaga dalszego leczenia w
szpitalu bądź na własne żądanie – w takiej sytuacji pacjent ma prawo do informacji o
możliwych następstwach zaprzestania leczenia w szpitalu. Przy wypisie pacjent ma prawo
do otrzymania oryginału oraz jednej kopii Karty Informacyjnej z Leczenia Szpitalnego z
podaniem rozpoznania w języku polskim (art. 22 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, § 16 ust. 1,
ust 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2006 r. w sprawie rodzajów i zakresu
dokumentacji medycznej w zakładach opieki zdrowotnej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz. U. Nr 247, poz.
1819) zwanego dalej „rozporządzeniem w sprawie dokumentacji medycznej”). - Prawo do wyrażenia osobiście lub przez przedstawiciela ustawowego sprzeciwu na
wykonanie sekcji zwłok w zakładach opieki zdrowotnej (art. 24 ust. 3 ustawy o zakładach opieki
zdrowotnej). - Prawo do dostępu do dokumentacji medycznej na wniosek pacjenta, jego przedstawiciela
ustawowego lub osoby przez niego upoważnionej, a w razie śmierci – osoby przez pacjenta
upoważnionej do uzyskania dokumentacji w przypadku jego zgonu w formie m.in.: wglądu
w zakładzie opieki zdrowotnej lub poprzez odpłatne sporządzenie jej wyciągów, odpisów,
kopii (art. 18 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej; § 52 rozporządzenia w sprawie dokumentacji medycznej). - Prawo do ochrony danych zawartych w dokumentacji medycznej oraz innych związanych z
udzielaniem świadczeń zdrowotnych (art. 27 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych
(Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, z późn. zm.); art. 18 ust. 2 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej; § 52 ust. 2
rozporządzenia w sprawie dokumentacji medycznej). - Prawo do zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem uzyskanych przez
personel medyczny w związku z wykonywaniem zawodu z uwzględnieniem wyjątków
przewidzianych w przepisach prawa (art. 40 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty; art. 21 ustawy
o zawodach pielęgniarki i położnej; art. 29 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej).
5 - Prawo do przechowywania wartościowych rzeczy w depozycie zakładów opieki zdrowotnej
przeznaczonych dla osób wymagających całodobowych lub całodziennych świadczeń
zdrowotnych (art. 19b ustawy o zakładach opieki zdrowotnej). - Prawo do uzyskania od lekarza i lekarza dentysty informacji o realnej możliwości uzyskania
świadczenia zdrowotnego u innego lekarza lub w zakładzie opieki zdrowotnej, jeżeli lekarz
odmówił udzielenia świadczenia (art. 38 ust. 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty). - Prawo do otrzymania od farmaceuty w przypadku nagłego zagrożenia zdrowia lub życia bez
recepty lekarskiej produktu leczniczego zastrzeżonego do wydawania na receptę w
najmniejszym terapeutycznym opakowaniu z wyłączeniem środków odurzających, substancji
psychotropowych i prekursorów grupy I-R (art. 96 ust. 2 prawa farmaceutycznego). - Prawo do dostępu do informacji o prawach pacjenta w zakładzie opieki zdrowotnej.
Pielęgniarka, położna ma obowiązek poinformować pacjenta o jego prawach. (art. 19 ust. 6
ustawy o zakładach opieki zdrowotnej; art. 20 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej). - Prawo do złożenia skargi na lekarza i lekarza dentystę do rzecznika odpowiedzialności
zawodowej przy właściwej izbie lekarskiej w przypadku podejrzenia postępowania
sprzecznego z zasadami etyki i deontologii zawodowej oraz za naruszenie przepisów o
wykonywaniu zawodu lekarza (art. 41 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich (Dz. U. Nr 30,
poz. 158, z późn. zm.)). - Prawo do złożenia skargi na pielęgniarkę i położną do rzecznika odpowiedzialności
zawodowej przy właściwej izbie pielęgniarek i położnych w przypadku podejrzenia
postępowania sprzecznego z zasadami etyki zawodowej oraz za zawinione naruszenie
przepisów dotyczących wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej (art. 38 ustawy z dnia 19
kwietnia 1991 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 91, poz. 178, z późn. zm.)). - Prawo do złożenia skargi na diagnostę laboratoryjnego do rzecznika dyscyplinarnego w
Krajowej Izbie Diagnostów Laboratoryjnych w przypadku podejrzenia postępowania
sprzecznego z zasadami etyki zawodowej lub przepisami dotyczącymi wykonywania
czynności diagnostyki laboratoryjnej (art. 56 ust. 1 ustawy o diagnostyce laboratoryjnej).
6
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA
Dotyczy pacjentów korzystających, na zasadzie równego dostępu, ze świadczeń opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na warunkach i w zakresie określonym
w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.), zwanej dalej: „ustawą o świadczeniach”.
Rozdział 1
PRAWA PACJENTA W ZAKŁADACH OPIEKI ZDROWOTNEJ NP.: W
PRZYCHODNI, OŚRODKU ZDROWIA, PORADNI, AMBULATORIUM
JAKO PACJENT W RAMACH UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO
MASZ PRAWO DO: - Wyboru i zmiany lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej,
spośród lekarzy, pielęgniarek i położnych ubezpieczenia zdrowotnego. Przedmiotowa
zmiana może nastąpić nie częściej niż dwa razy w roku kalendarzowym, a w przypadku,
każdej kolejnej zmiany Jesteś zobowiązany wnieść opłatę w wysokości 80 złotych – nie
dotyczy to zmiany miejsca zamieszkania i sytuacji zaprzestania udzielania świadczeń
opieki zdrowotnej przez wybranego lekarza, pielęgniarkę i położną podstawowej opieki
zdrowotnej oraz innych przyczyn niezależnych od Twojej woli z zastrzeżeniami
wynikającymi z obowiązujących przepisów prawa1 (art. 28 ust. 1 ustawy
o świadczeniach). - Wyboru lekarza dentysty spośród lekarzy dentystów, którzy zawarli umowy
o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia z
1 art. 56b i art. 69b ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej
(Dz. U. z 2002 r. Nr 21, poz. 205, z późn. zm.11)), art. 153 ust. 7a ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży
Granicznej (Dz. U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1399, z późn. zm.12)) i art. 115 § 1a Kodeksu karnego wykonawczego.
7
zastrzeżeniami wynikającymi z obowiązujących przepisów prawa2 (art. 31 ust. 1 ustawy o
świadczeniach).
- Świadczeń zdrowotnych lekarza dentysty oraz materiałów stomatologicznych
stosowanych przy udzielaniu tych świadczeń, zakwalifikowanych jako świadczenia
gwarantowane (art. 31 ust. 2 ustawy o świadczeniach). - Jeżeli Jesteś kobietą w ciąży i w okresie połogu masz prawo do dodatkowych świadczeń
zdrowotnych lekarza dentysty oraz materiałów stomatologicznych stosowanych przy
udzielaniu tych świadczeń, zakwalifikowanych jako świadczenia gwarantowane dla tych
osób (art. 31 ust. 3 ustawy o świadczeniach). - Wyboru świadczeniodawcy udzielającego ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych
spośród tych, świadczeniodawców, którzy zawarli umowy o udzielanie świadczeń opieki
zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia z zastrzeżeniami wynikającymi z
obowiązujących przepisów prawa 3 (art. 29 ustawy o świadczeniach). - Ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych finansowanych ze środków publicznych
udzielanych na podstawie skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego.
Wyżej wymienione skierowanie, nie jest wymagane do świadczeń:
1) ginekologa i położnika;
2) dentysty;
3) dermatologa;
4) wenerologa;
5) onkologa;
6) okulisty;
2 art. 56b i art. 69b ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej,
art. 153 ust. 7a ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej i art. 115 § 1a Kodeksu karnego
wykonawczego.
3 art. 56b i art. 69b ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej,
art. 153 ust. 7a ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej i art. 115 § 1a Kodeksu karnego
wykonawczego.
8
7) psychiatry;
8) dla osób chorych na gruźlicę;
9) dla osób zakażonych wirusem HIV;
10) dla inwalidów wojennych i osób represjonowanych;
10a) dla cywilnych niewidomych ofiar działań wojennych;
11) dla osób uzależnionych od alkoholu, środków odurzających i substancji
psychotropowych – w zakresie lecznictwa odwykowego;
12) dla uprawnionego żołnierza lub pracownika, w zakresie leczenia urazów lub
chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa (art. 57
ust. 1 i ust. 2 ustawy o świadczeniach).
- Świadczeń rehabilitacji leczniczej u świadczeniodawcy, który zawarł umowę
z Narodowym Funduszem Zdrowia o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, na
podstawie skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego (art. 59 ustawy o świadczeniach). - Zaopatrzenia w wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi oraz w środki
pomocnicze na zlecenie lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub felczera ubezpieczenia
zdrowotnego (art. 40 ust. 1 ustawy o świadczeniach). - Rejestracji u świadczeniodawcy w szczególności: osobiście, przez osoby trzecie
i telefonicznie (§12 załącznika do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 października 2005 r.
w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 197, poz. 1643)). - W stanie nagłym – do niezwłocznego uzyskania świadczeń opieki zdrowotnej
w niezbędnym zakresie również przez świadczeniodawcę, który nie zawarł umowy
o udzielnie świadczeń opieki zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia (art. 19 ust. 1
ustawy o świadczeniach). - Świadczeń opieki zdrowotnej na zasadach i w zakresie określonych dla ubezpieczonych,
jeżeli nie jesteś osobą ubezpieczoną, a Jesteś w okresie ciąży, porodu i połogu (art. 13 ust. 1
pkt 2 ustawy o świadczeniach). - Przejazdu środkami transportu sanitarnego (w tym lotniczego) – na zlecenie lekarza
ubezpieczenia zdrowotnego lub felczera ubezpieczenia zdrowotnego, do najbliższego
9
zakładu opieki zdrowotnej udzielającego świadczeń we właściwym zakresie,
i z powrotem: bezpłatnie w przypadkach:
1) konieczności podjęcia natychmiastowego leczenia w zakładzie opieki zdrowotnej;
2) wynikających z potrzeby zachowania ciągłości leczenia.
Ponadto przysługuje Ci na podstawie zlecenia lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub
felczera ubezpieczenia zdrowotnego, bezpłatny przejazd środkami transportu sanitarnego
- w przypadku dysfunkcji narządu ruchu uniemożliwiającej korzystanie ze środków
transportu publicznego, w celu odbycia leczenia – do najbliższego zakładu opieki
zdrowotnej udzielającego świadczeń we właściwym zakresie, i z powrotem (art. 41 ust. 1 i
ust. 2 ustawy o świadczeniach).
- Orzeczeń i zaświadczeń lekarskich wydawanych bezpłatnie, jeżeli są one związane z:
dalszym leczeniem, rehabilitacją, niezdolnością do pracy, kontynuowaniem nauki,
uczestnictwem dzieci, uczniów, słuchaczy zakładów kształcenia nauczycieli i studentów w
zajęciach sportowych i w zorganizowanym wypoczynku, a także wydawanych dla celów
pomocy społecznej lub uzyskania zasiłku pielęgnacyjnego (art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o
świadczeniach).
Rozdział 2
PRAWA PACJENTA W SZPITALU
JAKO PACJENT
W RAMACH UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO MASZ PRAWO DO: - Wyboru szpitala spośród szpitali, które zawarły umowę o udzielanie świadczeń opieki
zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia z zastrzeżeniami wynikającymi z
obowiązujących przepisów prawa4 (art. 30 ustawy o świadczeniach). - Przyjęcia do szpitala, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
z Narodowym Funduszem Zdrowia, na podstawie skierowania (każdego) lekarza, lekarza
4 art. 56b i art. 69b ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej,
art. 153 ust. 7a ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej i art. 115 § 1a Kodeksu karnego
wykonawczego.
10
dentysty lub felczera, jeżeli cel leczenia nie może być osiągnięty przez leczenie
ambulatoryjne zgodnie z ustaloną w oparciu o kryteria medyczne listą oczekujących
(art. 58, art. 20 – 23 ustawy o świadczeniach).
- Udzielenia Ci świadczenia zdrowotnego bez wymaganego skierowania – w stanach
nagłych (np.: wypadek, zatrucie, poród, stany zagrożenia życia albo zdrowia), w
powyższym stanie masz prawo również do niezwłocznego uzyskania świadczeń opieki
zdrowotnej w niezbędnym zakresie również od świadczeniodawcy, który nie zawarł
umowy o udzielnie świadczeń opieki zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia (art.
19 ust. 1, art. 60 ustawy o świadczeniach). - Przejazdu środkami transportu sanitarnego (w tym lotniczego) – na zlecenie lekarza
ubezpieczenia zdrowotnego lub felczera ubezpieczenia zdrowotnego, do najbliższego
zakładu opieki zdrowotnej udzielającego świadczeń we właściwym zakresie,
i z powrotem bezpłatnie, w przypadkach:
1) konieczności podjęcia natychmiastowego leczenia w zakładzie opieki zdrowotnej;
2) wynikających z potrzeby zachowania ciągłości leczenia.
Ponadto przysługuje Ci na podstawie zlecenia lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub
felczera ubezpieczenia zdrowotnego, bezpłatny przejazd środkami transportu sanitarnego
- w przypadku dysfunkcji narządu ruchu uniemożliwiającej korzystanie ze środków
transportu publicznego, w celu odbycia leczenia – do najbliższego zakładu opieki
zdrowotnej udzielającego świadczeń we właściwym zakresie, i z powrotem (art. 41 ust. 1 i
ust. 2 ustawy o świadczeniach).
- Wyrażenia zgody (obok zgody lekarza) na uczestnictwo innych osób poza personelem
medycznym niezbędnym ze względu na rodzaj udzielanego Tobie świadczenia
zdrowotnego (art. 36 ust. 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty). - Wyrażenia zgody na uczestnictwo podczas udzielania Tobie świadczeń zdrowotnych:
studentów nauk medycznych, lekarzy oraz innego personelu medycznego, w przypadku
demonstracji o charakterze wyłącznie dydaktycznym, jeżeli Jesteś pacjentem kliniki,
szpitala akademii medycznych, medycznej jednostki badawczo-rozwojowej lub innej
jednostki uprawnionej do kształcenia wyżej wymienionych (art. 36 ust. 4 ustawy o zawodach
lekarza i lekarza dentysty).
11 - Wnioskowania o zasięgnięcie przez lekarza (udzielającego Tobie świadczeń zdrowotnych)
opinii właściwego lekarza specjalisty lub zorganizowania konsylium lekarskiego w razie
wątpliwości diagnostycznych lub terapeutycznych, jeżeli wyżej wymieniony lekarz uzna to
za uzasadnione w świetle wymagań wiedzy medycznej (art. 37 ustawy o zawodach lekarza
i lekarza dentysty). - Bezpłatnych środków farmaceutycznych i materiałów medycznych, niezbędnych do
udzielania Tobie świadczeń zdrowotnych, jeżeli są one konieczne do wykonania
świadczenia (art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej; art. 35 ustawy o świadczeniach).
Rozdział 3
PRAWA PACJENTA W SZPITALU PSYCHIATRYCZNYM
3.1 PRZYJĘCIE DO SZPITALA ZA ZGODĄ PACJENTA - Przyjęcie do szpitala osoby z zaburzeniami psychicznymi do szpitala psychiatrycznego
następuje za pisemną zgodą tej osoby na podstawie ważnego skierowania do szpitala,
jeżeli lekarz wyznaczony do tej czynności, po jej osobistym zbadaniu, stwierdzi wskazania
do przyjęcia. Natomiast w nagłych przypadkach, w szczególności w przypadku braku
możliwości uzyskania pomocy lekarskiej przed zgłoszeniem się do szpitala, osoba z
zaburzeniami psychicznymi może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego, za jej
pisemną zgodą, bez skierowania (art. 22 ust. 1 i ust. 1a ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie
zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535, z późn. zm.) zwanej dalej „ustawą o ochronie zdrowia
psychicznego”). - Jeżeli przyjęcie do szpitala psychiatrycznego dotyczy osoby pełnoletniej całkowicie
ubezwłasnowolnionej, zdolnej do wyrażenia zgody, wymagane jest również uzyskanie
zgody tej osoby na przyjęcie. W przypadku sprzecznych oświadczeń w sprawie przyjęcia
do szpitala psychiatrycznego pacjenta i jego przedstawiciela ustawowego, zgodę na
przyjęcie do szpitala wyraża sąd opiekuńczy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania
tej osoby (art. 22 ust. 4 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego).
12
3.2 PRZYJĘCIE DO SZPITALA BEZ ZGODY PACJENTA - Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby chorej psychicznie lub osoby upośledzonej
umysłowo niezdolnej do wyrażenia zgody lub stosunku do przyjęcia do szpitala
psychiatrycznego i leczenia następuje po uzyskaniu zgody sądu opiekuńczego właściwego
ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby. W przypadkach nagłych przyjęcie do
szpitala psychiatrycznego może nastąpić bez wcześniejszego uzyskania zgody sądu
opiekuńczego. W takim przypadku lekarz przyjmujący ma obowiązek, o ile to możliwe,
zasięgnięcia pisemnej opinii innego lekarza, w miarę możliwości psychiatry, albo pisemnej
opinii psychologa (art. 22 ust. 2 i ust. 2a ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). - Osoba chora psychicznie może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego bez zgody
wymaganej w art. 22 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, tylko wtedy, gdy jej
dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu choroby zagraża bezpośrednio
swojemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób (art. 23 ust. 1 ustawy o ochronie zdrowia
psychicznego). - O przyjęciu do szpitala psychiatrycznego decyduje lekarz wyznaczony do tej czynności po
osobistym zbadaniu pacjenta (po uprzedzeniu o przyczynach przeprowadzenia badania) i
zasięgnięciu w miarę możliwości opinii drugiego lekarza psychiatry albo psychologa.
Lekarz ten jest obowiązany wyjaśnić choremu przyczyny przyjęcia do szpitala bez zgody i
poinformować go o jego prawach (art. 21 ust. 2, art. 23 ust. 2 i ust. 3 ustawy o ochronie zdrowia
psychicznego). - Przyjęcie do szpitala psychiatrycznego wymaga zatwierdzenia przez ordynatora (lekarza
kierującego oddziałem) w ciągu 48 godzin od chwili przyjęcia. Kierownik szpitala
zawiadamia o tym sąd opiekuńczy miejsca siedziby szpitala w ciągu 72 godzin od chwili
przyjęcia (art. 23 ust. 4 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). - Postępowanie przed sądem opiekuńczym umarza się, jeżeli pacjent, po przyjęciu bez
zgody, wyraził następnie zgodę na pobyt w tym zakładzie, po uprzednim wysłuchaniu tej
osoby (art. 26 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego).
13
3.3 W TRAKCIE HOSPITALIZACJI JAKO PACJENT MASZ PRAWO DO: - Bezpłatnych świadczeń zdrowotnych w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej oraz
do bezpłatnych produktów leczniczych, wyrobów medycznych i środków pomocniczych,
jeżeli Jesteś osobą chorą psychicznie (wskazującą zaburzenia psychotyczne) lub
upośledzoną umysłowo, nawet jeżeli nie Jesteś osoba ubezpieczoną (art. 10 ust. 1 i ust. 2, art.
3 pkt 1 lit. a i b ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). - Tego, aby personel medyczny przy wyborze rodzaju i metod postępowania leczniczego,
brał pod uwagę nie tylko cele zdrowotne, ale także Twój interes i inne Twoje dobra
osobiste, i dążył do osiągnięcia poprawy stanu zdrowia w sposób najmniej dla Ciebie
uciążliwy (art. 12 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). - Porozumiewania się bez ograniczeń z rodziną i innymi osobami (art. 13 ustawy o ochronie
zdrowia psychicznego). - Niekontrolowania Twojej korespondencji (art. 13 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego).
- Uzyskania pomocy w ochronie Twoich praw jako pacjenta w szczególności:
a) do spotkania z Rzecznikiem Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, w warunkach
zapewniających swobodę wypowiedzi, nie później niż w terminie
7 dni od dnia zgłoszenia takiej potrzeby,
b) przekazywania ustnych i pisemnych skarg w zakresie dotyczącym naruszenia
Twoich praw oraz uzyskania informacji o rozstrzygnięciu zgłoszonej przez Ciebie
sprawy,
c) uzyskania informacji o rozstrzygnięciu zgłoszonej sprawy (art. 10a ust. 1 i 4 ustawy o
ochronie zdrowia psychicznego). - Uzyskania zgody ordynatora na okresowe przebywanie poza szpitalem bez wypisywania
z zakładu (przepustki), jeżeli nie zagraża to Twojemu życiu albo życiu i zdrowiu innych
osób (art. 14 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego).
14 - Nieutrwalania Twoich oświadczeń obejmujących przyznanie się do popełnienia czynu
zabronionego pod groźbą kary w dokumentacji dotyczącej badań lub przebiegu Twojego
leczenia (art. 51 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). - Zapoznania Cię przez lekarza z planowanym postępowaniem leczniczym (art. 33 ust. 2
ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). - Wyrażenia odrębnej zgody lub zgody Twojego przedstawiciela ustawowego na
świadczenia zdrowotne stwarzające podwyższone ryzyko takich jak:
1) punkcja podpotyliczna lub lędźwiowa przeprowadzana w celu pobrania płynu
mózgowo-rdzeniowego lub podania leków;
2) leczenie metodami śpiączkowymi (śpiączki atropinowe, śpiączki insulinowe);
3) leczenie elektrowstrząsami.
Masz prawo również do otrzymania od lekarza informacji o dających się przewidzieć
skutkach świadczeń zdrowotnych wymienionych powyżej (§ 1 i § 2 rozporządzenia Ministra
Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 4 sierpnia 1995 r. w sprawie wykazu świadczeń zdrowotnych wymagających
odrębnej zgody pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego (Dz. U. Nr 100, poz. 503)). - Uprzedzenia Cię o zastosowaniu wobec Twojej osoby środka przymusu bezpośredniego
przed tym zanim środek ten zostanie podjęty oraz zachowania szczególnej ostrożności
i dbałości o Twoje dobro przez personel medyczny w trakcie stosowania środka
przymusu bezpośredniego (art. 18 ust. 4 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). - Tego, aby przymus bezpośredni w formie unieruchomienia lub izolacji na zlecenie lekarza
nie mógł trwać dłużej niż 4 godziny. Jednakże w razie potrzeby lekarz, po osobistym
zbadaniu Twojej osoby, może przedłużyć unieruchomienie na następne okresy
6-godzinne (§ 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 23 sierpnia 1995 r. w
sprawie sposobu stosowania przymusu bezpośredniego (Dz. U. Nr 103 poz. 514) zwanego dalej:
„rozporządzeniem w sprawie sposobu stosowania przymusu bezpośredniego”). - Krótkotrwałego uwalniania od unieruchomienia w celu zmiany pozycji lub zaspokojenia
potrzeb fizjologicznych i higienicznych, nie rzadziej niż co 4 godziny (§14 ust. 1 pkt 2
rozporządzenia w sprawie sposobu stosowania przymusu bezpośredniego).
15 - Zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujące czynności wynikające z ustawy o
ochronie zdrowia psychicznego wszystkiego, o czym powezmą wiadomość w zawiązku z
wykonywaniem powyższych czynności z wyjątkiem określonych w w/w ustawie sytuacji,
gdy osoby te są zwolnione zachowania tajemnicy5
(art. 50 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). - Tego, aby zajęcia rehabilitacyjne prowadzone w szpitalach psychiatrycznych oraz domach
pomocy społecznej, nie były podporządkowane celom gospodarczym (art. 15 ust. 1 ustawy o
ochronie zdrowia psychicznego). - Tego, aby kierownik zakładu psychiatrycznej opieki zdrowotnej w razie stwierdzenia, że
Twój przedstawiciel ustawowy nie wykonuje należycie swoich obowiązków wobec Twojej
osoby, zawiadomił o tym sąd opiekuńczy miejsca Twojego zamieszkania (art. 17 ustawy
o ochronie zdrowia psychicznego). - Złożenia wniosku do sądu opiekuńczego miejsca siedziby szpitala psychiatrycznego o
ustanowienie kuratora, jeżeli uważasz, iż w czasie pobytu w szpitalu potrzebujesz pomocy
do prowadzenia wszystkich swoich spraw albo spraw określonego rodzaju (art. 44 ust. 1
ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). - Wysłuchania Cię przez sędziego wizytującego nie później niż w terminie 48 godzin od
otrzymania przez sąd opiekuńczy zawiadomienia od kierownika szpitala psychiatrycznego,
jeżeli zostałeś przyjęty w trybie art. 23 (osoba chora psychicznie przyjęta, gdy jej dotychczasowe
zachowanie wskazuje na to, że z powodu tej choroby zagraża bezpośrednio własnemu życiu albo życiu
lub zdrowiu innych osób), art. 24 (osoba, której dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu
zaburzeń psychicznych zagraża bezpośrednio swojemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, a
zachodzą wątpliwości, czy jest ona chora psychicznie, pobyt w szpitalu nie może trwać dłużej niż 10 dni)
5 Od obowiązku zachowania tajemnicy osoba wymieniona w art. 50 ust. 1 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
jest zwolniona w stosunku do:
1) lekarza sprawującego opiekę nad osobą z zaburzeniami psychicznymi,
2) właściwych organów administracji rządowej lub samorządowej, co do okoliczności, których ujawnienie jest
niezbędne do wykonywania zadań z zakresu pomocy społecznej,
3) osób współuczestniczących w wykonywaniu czynności w ramach pomocy społecznej, w zakresie, w jakim to
jest niezbędne,
4) (41) służb ochrony państwa i ich upoważnionych pisemnie funkcjonariuszy lub żołnierzy w zakresie niezbędnym
do przeprowadzenia postępowania sprawdzającego na podstawie przepisów o ochronie informacji niejawnych
(art. 50 ust. 2 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego).
16
oraz art. 28 (w razie cofnięcia poprzednio wyrażonej zgody na hospitalizacje) (art. 45 ust. 2 ustawy
o ochronie zdrowia psychicznego).
- Złożenia wniosku o adwokata z urzędu w toczącym się postępowaniu przed sądem
opiekuńczym w sprawach określonych w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego
(art. 48 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). - Złożenia odwołania od postanowienia sądu opiekuńczego w przedmiocie przyjęcia do
szpitala psychiatrycznego bez Twojej zgody, do sądu drugiej instancji (art. 42 i art. 47 ustawy
o ochronie zdrowia psychicznego). - Złożenia w dowolnej formie wniosku o nakazanie wypisania Cię ze szpitala
psychiatrycznego – jeżeli jesteś hospitalizowany za swoja zgodą (art. 36 ust. 1 ustawy o ochronie
zdrowia psychicznego). - Złożenia w dowolnej formie, wniosku o nakazanie wypisania Cię ze szpitala
psychiatrycznego, nie wcześniej niż po upływie 30 dni od uprawomocnienia się
postanowienia sądu opiekuńczego w przedmiocie przyjęcia do szpitala lub dalszego
leczenia bez Twojej zgody. O Twoim wypisie postanawia ordynator (lekarz kierujący
oddziałem), jeżeli uzna, iż ustały przewidziane w ustawie o ochronie zdrowia
psychicznego przyczyny przyjęcia i pobytu Twojej osoby w szpitalu psychiatrycznym (art.
35 ust. 1 i art. 36 ust. 1 i ust. 2 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). - Wystąpienia do sądu opiekuńczego, w którego okręgu znajduje się szpital psychiatryczny
o nakazanie wypisania Twojej osoby ze szpitala psychiatrycznego, w razie odmowy
wypisania. Wniosek powinieneś złożyć w terminie 7 dni od powiadomienia Twojej osoby
o odmowie wypisania oraz o terminie i sposobie złożenia wniosku (art. 36 ust. 3 ustawy o
ochronie zdrowia psychicznego). - Przyjęcia za swoją zgodą (lub Twojego przedstawiciela ustawowego) do domu pomocy
społecznej, jeżeli nie jesteś w stanie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych
i nie masz możliwości korzystania z opieki innych osób, a potrzebujesz stałej opieki
i pielęgnacji, lecz nie wymagasz leczenia szpitalnego (art. 38 ustawy o ochronie zdrowia
psychicznego).
17
Rozdział 4
PRAWA DZIECKA
W TRAKCIE UDZIELANIA ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH
Jako pacjent poniżej 18 roku życia masz prawo do korzystania z większości praw przysługujących
osobom dorosłym w trakcie korzystania ze świadczeń zdrowotnych z uwzględnieniem uprawnień
Twoich rodziców lub opiekunów i z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z Twojego wieku.
JAKO PACJENT PONIŻEJ 18 ROKU ŻYCIA MASZ PRAWO DO:
- Świadczeń opieki zdrowotnej na zasadach i w zakresie określonych dla osób
ubezpieczonych (art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach). - Dodatkowych świadczeń zdrowotnych lekarza dentysty oraz materiałów
stomatologicznych stosowanych przy udzielaniu tych świadczeń, zakwalifikowanych jako
świadczenia gwarantowane dla dzieci i młodzieży do ukończenia 18 roku życia (art. 31 ust.
3 ustawy o świadczeniach). - Jeżeli jesteś małoletnim powyżej lat szesnastu lekarz ma obowiązek udzielić Ci informacji
w zakresie i w formie potrzebnej do prawidłowego przebiegu Twojego procesu
diagnostycznego lub terapeutycznego, ponadto masz prawo do wyrażenia swojego zdania
(art. 31 ust. 7 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty). - Jeżeli jesteś małoletnim powyżej lat szesnastu lekarz ma obowiązek udzielić Ci
przystępnej informacji o Twoim stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz
możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć
następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu (art.
31 ust. 1 i ust. 5 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty). - Jeżeli jesteś małoletnim powyżej lat szesnastu wymagana jest również (obok zgody
Twojego przedstawiciela ustawowego) Twoja zgoda na wykonanie badania lub udzielenie
innego świadczenia zdrowotnego. W przypadku zastosowania zabiegu operacyjnego albo
metody leczenia lub diagnostyki stwarzającej podwyższone ryzyko dla Ciebie jest
18
wymagana również (obok zgody Twojego przedstawiciela ustawowego) Twoja zgoda w
formie pisemnej (art. 34 ust. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty). - Jeżeli jesteś małoletnim powyżej lat szesnastu, masz prawo do wyrażenia sprzeciwu na
pobranie po śmierci komórek, tkanek i narządów (art. 5 ust. 3 ustawy o transplantacji). - Jeżeli jesteś małoletnim i ukończyłeś szesnasty rok życia lub nie ukończyłeś szesnastego
roku życia i jesteś w stanie z rozeznaniem wypowiedzieć opinię w sprawie swego
uczestnictwa w eksperymencie medycznym lub badaniu klinicznym (po poinformowaniu
Cię o istocie, znaczeniu, skutkach i ryzyku tego badania), konieczne jest wyrażenie w
formie pisemnej Twojej świadomej zgody na udział w powyższych obok zgody Twojego
przedstawiciela ustawowego (art. 25 ust. 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty; art. 37 b ust.
2 pkt 4 i art. 37h ust. 1 pkt 1 prawa farmaceutycznego). - Wyrażenia w każdej chwili cofnięcia zgody na udział w badaniu klinicznym lub
eksperymencie medycznym bądź wycofania się w każdej chwili z tego badania lub
eksperymentu (art. 27 ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty; art. 37h ust. 1 pkt 3 i art. 37 b
ust. 2 pkt 2 prawa farmaceutycznego). - Tego, aby w celu zminimalizowania bólu i dyskomfortu w trakcie trwania badania
klinicznego zapewniono Tobie udział w przedmiotowym badaniu personelu
posiadającego wiedzę i umiejętności w zakresie postępowania z małoletnimi oraz
zastosowania metod służących minimalizacji dyskomfortu związanego z wykonywanym
badaniem (§ 23 pkt 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobu
prowadzenia badań klinicznych z udziałem małoletnich (Dz. U. Nr 104, poz. 1108)). - Jeżeli jesteś małoletnim powyżej lat trzynastu masz prawo do wyrażenia zgody na
pobranie od Ciebie szpiku na rzecz Twojego rodzeństwa, jeżeli nie spowoduje to dającego
się przewidzieć upośledzenia sprawności Twojego organizmu (art. 12 ust. 3 ustawy o
transplantacji). - Jeżeli jesteś małoletnim powyżej lat szesnastu masz prawo do złożenia wniosku do sądu
opiekuńczego właściwego ze względu na miejsce Twojego zamieszkania o zgodę na
pobranie od Ciebie szpiku lub komórek krwiotwórczych krwi obwodowej w sytuacji gdy
19
ma miejsce bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia Twojego rodzeństwa (art. 12 ust. 4
ustawy o transplantacji). - Jeżeli urodziłeś się w szpitalu lub zostałeś przyjęty do szpitala przed ukończeniem
siódmego roku życia jesteś zaopatrywany w znak tożsamości (art. 21a ustawy o zakładach
opieki zdrowotnej). - Jeżeli jesteś małoletnim powyżej lat szesnastu i jesteś zdolny do wyrażenia zgody
wymagana jest również Twoja zgoda na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego (art. 22 ust.
4 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego).
Podstawa prawna:
1) Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn.
zm.);
2) ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89);
3) ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn. zm.);
4) ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2005 r.
Nr 226, poz. 1943, z późn. zm.);
5) ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2001 r. Nr 57, poz.
602, z późn. zm.);
6) ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U.
Nr 111, poz. 535, z późn. zm.);
7) ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i
narządów (Dz. U. Nr 169, poz. 1411);
8) ustawa z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2004 r. Nr 53,
poz. 533, z późn. zm.);
9) ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej (Dz. U. z 2004 r. Nr 144, poz. 1529, z
późn. zm.);
10) ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o izbach lekarskich (Dz. U. Nr 30, poz. 158, z późn. zm.);
11) ustawa z dnia 19 kwietnia 1991 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 91, poz.
178, z późn. zm.);
12) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, z
późn. zm.);
13) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2006 r. w sprawie rodzajów i zakresu
dokumentacji medycznej w zakładach opieki zdrowotnej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz. U. Nr 247,
poz. 1819);
14) rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 23 sierpnia 1995 r. w sprawie
sposobu stosowania przymusu bezpośredniego (Dz. U. Nr 103, poz. 514);
15) rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 4 sierpnia 1995 r. w sprawie
wykazu świadczeń zdrowotnych wymagających odrębnej zgody pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego
(Dz. U. Nr 100, poz. 503);
16) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 października 2005 r. w sprawie ogólnych warunków
umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 197, poz. 1643);
20
17) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobu prowadzenia
badań klinicznych z udziałem małoletnich (Dz. U. Nr 104, poz. 1108).
Szczegółowych informacji o prawach pacjenta udziela:
Biuro Praw Pacjenta przy Ministrze Zdrowia
ul. Długa 38/40
00-238 Warszawa
www.bpp.waw.pl
bezpłatna infolinia Biura:
0-800-190-590
e-mail: sekretariat@bpp.waw.pl